Βιτάλε ντα Μπολόνια

(Vitale da Bologna, Μπολόνια 1309 – 1361). Ιταλός ζωγράφος. Ονομαζόταν επίσης Βιτάλε ντέλε Μαντόνε ή Βιτάλε ντέλι Έκουι και ταυτίζεται, κατά τη γνώμη μερικών ιστορικών, με τον Βιτάλε ντι Άιμο ντε Καβάλι. Αναφέρεται για πρώτη φορά το 1330, όταν ανέλαβε την εκτέλεση των νωπογραφιών του παρεκκλησίου Οντοφρέντι που έχουν καταστραφεί. Το παλαιότερο σωζόμενο έργο του, ίσως του 1340, είναι ο Μυστικός Δείπνος της Τράπεζας του Αγίου Φραγκίσκου (Εθνική Πινακοθήκη, Μπολόνια). Σε αυτή τη νωπογραφία, όπως και στους εικονογραφικούς κύκλους του ευκτήριου και της εκκλησίας της Αγίας Απολλωνίας στη Μετζαράτα, ο Β. εκδήλωσε με τον εξπρεσιονιστικό χρωματισμό του και την απλή, άμεση και σχεδόν λαϊκή διήγηση το ζωηρό γοτθικό πνεύμα του. Στο χρονικό διάστημα 1343-49, το γοτθικό ύφος του κορυφώθηκε με την επιδίωξη κάποιας επισημότητας στη σύνθεση και στους χρωματικούς τονισμούς. Στην περίοδο αυτή ανήκουν η Μαντόνα ντέι Ντέντι (Μουσείο Ντάβια-Μπαρτζελίνι, Μπολόνια), η Μαντόνα Λεπροζέτι, η Μαντόνα ντέι Μπατούτι (Πινακοθήκη Βατικανού), ενώ η Εστεμμένη του Μπούντριο είναι κάπως μεταγενέστερη. Πολλοί ιστορικοί της τέχνης υποστηρίζουν ότι το 1349 ο Β., πηγαίνοντας στο Ούντινε, είδε τις νωπογραφίες του Τζιότο στο παρεκκλήσιο των Σκροβέντι στην Πάντοβα. Ίσως σε αυτή την επίδραση οφείλεται το περισσότερο φωτεινό χρώμα και η αρμονικότερη σύνθεση των νωπογραφιών της μητρόπολης του Ούντινε (1349-50) και των άλλων μεταγενέστερων έργων του, όπως το πολύπτυχο της εκκλησίας του Σωτήρα στην Μπολόνια (1353) και η Προσκύνηση του Εδιμβούργου. Έργα του Β. είναι ασφαλώς τα ωραιότερα τμήματα των νωπογραφιών της αψίδας στη μονή της Πομπόζα (1351) και ορισμένες ιστορίες από τον βίο του αγίου Ευσταθίου, η Σταύρωση Τίσεν και οι νωπογραφίες της εκκλησίας Σάντα Μαρία ντέι Σέρβι στην Μπολόνια. "Η Παναγία με το Βρέφος, την αγία Αικατερίνη και την αγία Αγνή", έργο του Ιταλού ζωγράφου Βιτάλε ντα Μπολόνια (14ος αι.).